Aerosiew

Aerosiew to siew rzutowy z samolotu lub śmigłowca. Aerosiew stosuje się z dobrym efektem, zwłaszcza do roślin jarych wczesnego siewu, co ma szczególnie duże znaczenie w latach o niekorzystnym przebiegu pogody, gdy nadmierna wilgotność gleby uniemożliwia siew w optymalnym terminie. Czynnikiem ograniczającym użycie samolotów jest przede wszystkim wiatr, gdyż nie należy siać nasion, gdy jego prędkość przekracza 5 m/s.

Wydajność aerosiewu zależy od typu samolotu i wielkości jego udźwigu, odległości obsiewanego pola od lądowiska lub podlądowiska polowego, na którym odbywa się załadunek materiału siewnego, jak też od sprawności załadunku i ilości wysiewu. W celu zachowania równomiernego obsiewu i niedopuszczenia do powstawania omijaków współpracują z pilotem flagowi, naprowadzający na kolejną oś lotu z obu stron pola, posługując się do odmierzania odległości kroczką lub mając uprzednio wypalikowane punkty. Na większych obszarach służą do tego urządzenia radionawigacyjne. Nasiona wysiane w ilości o 10% większej w porównaniu z ilością wysiewaną siewnikiem rzędowym, należy przykryć bronowaniem lub wałowaniem wałem strunowym.

Technologia żywności i żywienia

Technologia żywności i żywienia to dyscyplina naukowa znajdująca się dziedzinie nauk rolniczych w obszarze nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych. Zajmuje się metodami wytwarzania, przetwarzania, utrwalania i przechowywania żywnośc.

Technologia żywności i żywienia jest jednym z kierunków studiów prowadzonych na uczelniach. Jest to kierunek studiów związany z naukami technicznymi, chemicznymi i biologicznymi. Zgodnie ze standardami kształcenia obejmuje on podstawy produkcji żywności i żywienia człowieka.

W ramach kształcenia studenci poznają:

chemię żywności, jej mikrobiologię i analizę,
bezpieczeństwo produkcji żywności,
maszynoznawstwo i inżynierię procesową,
projektowanie technologiczne,
zasady żywienia człowieka,
zarządzanie i ekonomikę przedsiębiorstw żywnościowych.

Karpologia

Karpologia to dział botaniki zajmujący się badaniem owoców i nasion, czyli diaspor roślin kwiatowych. Do ważniejszych zastosowań karpologii należy dostarczanie informacji taksonomicznych. Wiąże się to z dużą wartością diagnostyczną owoców i nasion, co wynika z ich trwałości w środowisku oraz stałości cech budowy. Większość diaspor posiada cechy specyficzne gatunkowo, co oznacza, że możliwe jest zidentyfikowanie gatunku rośliny tylko na podstawie cech budowy owocu lub nasienia. Owoce i nasiona gromadzi się jako materiał porównawczy w kolekcjach karpologicznych prowadzonych tak jak zielniki roślin naczyniowych.

Cechy diaspor analizowane w karpologii

Morfologiczne:
kształt, barwa, połysk, urzeźbienie powierzchni (skulptura) owoców i nasion,
obecność skrzydełek, listewek, kolców, włosków,
cechy metryczne – wymiary.
Anatomiczne:
budowa ściany owocu i łupiny nasiennej (m.in. grubość), obecność w niej komór olejkowych,
budowa bielma, obielma, liścieni, kształt, rozmiar i położenie zarodka, obecność jamy w bielmie oraz liczba nasion w owocu.
Organoleptyczne:
smak i zapach owoców i nasion.

Zmianowanie roślin

Zmianowanie roślin to następstwo uprawianych roślin na danym polu uwarunkowane czynnikami przyrodniczymi (wymagania glebowe i pokarmowe, długość okresu wegetacyjnego) i agrotechnicznymi (nawożenie naturalne, organiczne i mineralne oraz wapnowanie i uprawa roli).

Zmianowanie jako podstawa płodozmianu ma na celu stworzenie jak najlepszych warunków do plonowania roślin. Składa się ono z członów zmianowania, które rozpoczynają się od rośliny poprawiającej wartość stanowiska (dobre przedplony), a kończą rośliną pogarszającą, która poprzedza następny dobry przedplon.

Ustalając zmianowanie należy uwzględnić następujące zasady:

po roślinach, które pobierają dużo składników pokarmowych należy uprawiać rośliny o mniejszych wymaganiach,
po roślinach o głębokim systemie korzeniowym (burak, lucerna, koniczyna, rzepak, strączkowe) należy uprawiać rośliny płytko korzeniące się,
po roślinach zostawiających dużo resztek pożniwnych (motylkowe wieloletnie) – te, które ich nie pozostawiają (okopowe, len),
po roślinach strukturotwórczych (motylkowe) należy uprawiać rośliny niszczące strukturę gleby, np. zbożowe.

Przykłady zmianowań

jednoczłonowych: ziemniak-żyto, ziemniak-owies-żyto
dwuczłonowych: ziemniak-owies-łubin żółty-żyto
trójczłonowych: burak cukrowy-pszenica jara-bobik-pszenica ozima-rzepak ozimy-pszenica ozima

Inżynieria rolnicza

Inżynieria rolnicza (maszynoznawstwo rolnicze, mechanizacja rolnictwa, technika rolnicza) to dyscyplina naukowa w dziedzinie nauk rolniczych, zajmująca się konstruowaniem, wytwarzaniem i zastosowaniem ciągników, narzędzi, maszyn i urządzeń rolniczych oraz ich oddziaływaniem na glebę i rośliny.

Obejmuje również elektryfikację rolnictwa, projektowanie, wykonawstwo i użytkowanie budowli i urządzeń melioracyjnych, budownictwo rolnicze oraz przechowalnictwo i przetwórstwo płodów rolnych, zagospodarowanie ścieków, ochronę powietrza przed zanieczyszczaniem, ochronę zasobów naturalnych, zrównoważone technologie produkcji, rolnictwo precyzyjne.

Inżynieria rolnicza w postaci pierwszych narzędzi do uprawy gleby była rozwijana od starożytności. Pierwowzory maszyn rolniczych stosowanych współcześnie powstały głównie na przestrzeni osiemnastego i dziewiętnastego stulecia. W 1730 roku zbudowano pług, po raz pierwszy wykorzystując obliczenia teoretyczne. W 1797 roku A.P. Jefferson na podstawie obliczeń matematycznych zbudował odkładnicę śrubową[1]. W 1784 roku J. Cooke zbudował siewnik. W 1785 roku A. Meikle zbudował cepowy zespół młócący. W latach 1826–1828 P. Bell skonstruował żniwiarkę. W 1860 roku w USA, a następnie w Wielkiej Brytanii rozpoczęto próby nad zastosowaniem na potrzeby rolnictwa ciągników z silnikami spalinowymi.

Agroekosystem

Agroekosystem to najbardziej zantropogenizowany układ ekologiczny poddany stałemu działaniu agrotechnicznemu człowieka. Różni się on od ekosystemów naturalnych tym, że wśród producentów główną rolę spełniają rośliny uprawne, głównymi konsumentami są człowiek i zwierzęta gospodarskie, inni zaś naturalni makrokonsumenci są w miarę możliwości eliminowani. Czynniki abiotyczne podlegają w agroekosystemie silnej ingerencji człowieka (nawożenie, stosowanie pestycydów, nawadnianie itp.), w konsekwencji czego zachodzą też zmiany w składzie i liczebności destruentów.

Agroekosystem, dzięki uprawie roli, nawożeniu, nawadnianiu, corocznemu obsiewaniu uszlachetnionymi gatunkami roślin uprawnych, pielęgnowaniu i ochronie przed agrofagami, jest najwydajniejszym ekosystemem. Człowiek, dążąc do zwiększania plonów, upraszcza środowisko (zakładanie monokultur) i zmienia skomplikowane powiązania żywieniowe na krótkie łańcuchy pokarmowe, co znacznie obniża stabilność agroekosystemu.

Agrocenoza

Agrocenoza, agrobiocenoza, biocenoza uprawna to specyficzny typ biocenozy wytworzony na terenach użytkowanych rolniczo (pola, łąki, sady), charakteryzujący się z reguły znacznym uproszczeniem pod względem składu gatunkowego w porównaniu z biocenozą naturalną oraz osłabionymi możliwościami samoregulacji, z czego wynika podatność na choroby i inwazje szkodników.

W obrębie pól uprawnych wyróżnia się agrocenozy ubogie i mniej lub bardziej bogate. Uprawy jednoroczne, np. ziemniaki, buraki, kukurydza, warzywa, są agrocenozami ubogimi. Na terenach zrejonizowanych, tam gdzie ta sama roślina częściej wchodzi na to samo pole, gdzie płodozmian jest ograniczony, fauna fitofagów i entomofagów jest bogatsza, zarówno ilościowo jak i jakościowo, niż na polach, gdzie istnieje duży asortyment gatunków uprawianych roślin. W porównaniu do jednorocznych roślin uprawnych bogatszą fauną, a więc i biocenozą, charakteryzują się uprawy wieloletnie, jak łąki, wieloletnie rośliny motylkowate, chmielniki, sady i lasy. Pomimo wprowadzenia na pola jednogatunkowych zasiewów roślin uprawnych i stałego dążenia do wyeliminowania z nich chwastów, skład fitocenozy jest bardziej urozmaicony niżby sobie tego życzył rolnik. Również skład zoocenozy uchodzi jego kontroli, bowiem sąsiadujące z polami powierzchnie niezagospodarowane rolniczo, jak miedze, przydroża, rowy, kępy zadrzewień, czy pobliskie lasy, wpływają na wzbogacenie i urozmaicenie składu agrocenozy. Człowiek dąży do maksymalnego jej eksploatowania, ale główna trudność tkwi w tym, aby zachować optymalną produkcję i reprodukcję ich zasobów, aby plony były wyrównane i wierne z roku na rok. Należy więc tak modyfikować agrocenozę, tak w nie ingerować przez odpowiednią organizację, mechanizację, chemizację, tak je przebudowywać, stosując odpowiednią strukturę zasiewów, płodozmian, zabiegi agrotechniczne, aby uzyskać wysokie wierne plonowanie roślin z zachowaniem równowagi agrocenozy.

Agroekologia

Agroekologia, ekologia rolnicza to nauka badająca współzależności między żywymi organizmami pól uprawnych oraz wpływ na te współzależności zmian siedliska wskutek zabiegów melioracyjnych, agrotechnicznych, emisji przemysłowych i skażeń komunalnych.

Obiektem zainteresowań agroekologii jest zagadnienie wzajemnego dostosowania roślin i środowiska, w celu uzyskania możliwie najwyższego i najbardziej wartościowego plonu. Dostosowanie to można osiągnąć przez:

zharmonizowanie okresów krytycznych w życiu roślin z porą roku, w której niekorzystne czynniki siedliska działają najsłabiej lub jest ich najmniej,

modyfikację roślin w celu zwiększenia ich wytrzymałości na niesprzyjające czynniki siedliska,

modyfikację siedliska w celu dostosowania go do wymagań roślin.

Agroekologia ułatwia racjonalny dobór metod nawożenia i ochrony roślin, wskazuje na organizmy pożyteczne dla agroekosystemów.